อุทยานแห่งชาติเอราวัณ
อุทยานแห่งชาติเอราวัณ
ได้รับการประกาศจัดตั้งให้เป็นอุทยานแห่งชาติ เมื่อวันที่ 19 มิถุนายน 2518 เป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 12 ของประเทศไทย มีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 343,735 ไร่ หรือ 549.9 ตารางกิโลเมตร คลองคลุมพื้นที่ป่าเขาสลอบ ในท้องที่ตำบลไทรโยค ท่าเสา และตำบลลุ่มสุ่ม อำเภอไทรโยค ตำบลหนองเป็ด และตำบลช่องสะเดา อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี
พื้นที่ของอุทยานฯ เอราวัณ เป็นภูเขาสูงชันตั้งแต่ 165-996 จากระดับน้ำทะเลปานกลาง สลับกับพื้นที่ราบโดยภูเขาส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาหินปูน ในแถบทิศตะวันออกและตะวันตกจะยกตัวเป็นหน้าผาบริเวณน้ำตกเอราวัณ บริเวณตอนกลางของอุทยานฯ เป็นแนวเขาทอดยาวสวยงาม มีเทือกเขาสำคัญๆ ทั้ง เขาหนองพุก เขาปลายดินสอ เขาหมอเฒ่า เขาช่องปูน เขาพุรางริน โดยมีเขาเกราะแกระ เป็นยอดเขาสูงสุด สูง 996 เมตร จากระดับน้ำทะเลปานกลาง
ด้วยความที่มีเทอกเขาสูงมากมายทำให้ที่อุทยานฯ แห่งนี้เป็นต้นน้ำลำธารสำคัญหลายสาย ทางด้านทิศตะวันออกมีห้วยม่องไล่ และห้วยอมตะลา ที่ไหลมาบรรจบกันเป็นน้ำตกเอราวัณ ทิศเหนือมีห้วยสะแดะที่ไหลลงสู่เขื่อนศรีนครินทร์ และห้วยหนองกบที่ไหลไปรวมกับห้วยไทรโยค เกิดเป็นน้ำตกไทรโยค ทางทิศตะวันตกและทิศใต้ ก็มีห้วยทับศิลา และห้วยเขาพัง ที่เป็นต้นกำเนิดน้ำตกไทรโยคน้อย หรือน้ำตกเขาพัง นั่นเอง
ตลอดพื้นที่เทือกเขาสูง และพื้นที่ราบของอุทยานฯเอราวัณ ถูกปกคลุมไปด้วยป่าไม้น้อยใหญ่มากมาย แบ่งออกได้ 3 ประเภท ทั้งป่าเบญจพรรณ ที่ขึ้นปกคลุมพื้นที่ของอุทยานฯ ไว้มากที่สุด พบได้บนเทือกเขาความสูงตั้งแต่ 100-800 เมตร จากระดับน้ำทะเล ป่าเต็งรัง พบน้อยที่สุดในพื้นที่ของอุทยานฯ ส่วนใหญ่จะขึ้นบริเวณทุ่งยายหอม หน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติที่ อว.8 ลำต้นและป่าดิบแล้ง พบอยู่บนสันเขาทอดตัวเป็นแนวยาว บริเวณใจกลางของพื้นที่อุทยานฯ
น้ำตกเอราวัณ เป็นน้ำตกขนาดใหญ่ มีต้นน้ำมาจากยอดเขาตาม่องล่าย สายน้ำที่ไหลผ่นน้ำตกเอราวัณจะเป็นสีฟ้าเขียวมรกตใสสวยงาม ตลอดเส้นทางเดิน 2 กิโลมตร ในการเที่ยวชมน้ำตกเอราวัณ จึงน่าเพลิดเพลินใจมาก นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่จะนิยมเล่นน้ำที่น้ำตกชั้นล่างมีลักษณะเป็นแอ่งน้ำกัน เพราะทางเดินขึ้นน้ำตกตั้งแต่ชั้น 4 ขึ้นไป ค่อนข้างสูงชัน โดยชั้นที่ 7 ชั้นบนสุดเป็นชั้นที่สวยงามที่สุด สายน้ำจะไหลพุ่งลงมาตามหน้าผามองดูคล้ายกับเศียรช้างสวยงามสมกับชื่อน้ำตกเอราวัณจริงๆ เอราวัณยังมีสถานที่เที่ยวทางธรรมชาติอีกมากมาย ทั้งน้ำตกผาลั่น น้ำตกหินปูนสูงชั้นเดียวจะสวยงามในสุดในฤดูฝนเท่านั้น ถ้าพระธาตุอยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ 12 กิโลเมตร เป็นถ้ำมือขนาดใหญ่ กว้างและลึกถึง 200 เมตร มีหินงอกหินย้อยสวยงาม ถ้ำวังบาดาล อยู่ในพื้นที่หน่วยพิทักษ์อุทยานฯ ไทรโยค ที่ห่างจากอุทยานฯ เอราวัณเพียง 46 กิโลเมตร และอุทยานฯ เขื่อนศรีนครินทร์ ที่ห่างจากอุทยานฯ เอราวัณเพียง 45 กิโลเมตร ต่อได้อีกด้วย